“`html
Son günlerde, Escherichia coli, yani E. coli bakterisi ile ilgili gelişmeler sıklıkla gündeme geliyor. ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC), Grimmway Farms tarafından üretilen organik havuçları tüketen 39 bireyin E. coli yüzünden hastalandığını ve bir kişinin de hayatını kaybettiğini açıkladı. Daha önce, McDonald’s restoranlarında kullanılan dilimlenmiş soğanların yol açtığı bir salgında ise 34 kişi hastaneye kaldırılmış ve bir kişi yaşamını yitirmişti. Ayrıca, organik cevizlerle ilgili de benzer E. coli vakaları yaşandığı bildirilmiştir.
E. coli’nin yol açabileceği ciddi hastalıklar, bu bakteri ile ilgili endişeleri artırmaktadır. Peki, E. coli enfeksiyonlarını önlemek için neler yapmalıyız?
CDC’nin raporlarına göre, E. coli salgınlarının başlıca nedeni, bu bakteriyi taşıyan sebzelerin tüketimidir. ABD’de her yıl yaklaşık 265 bin kişinin E. coli enfeksiyonu geçirdiği tahmin edilmektedir. Dr. Laura Gieraltowski, çoğu enfeksiyonun teşhis edilmediğini ve pek çok kişinin doktor kontrolü olmadan iyileştiğini belirtiyor. “Bildirilen her E. coli vakasına karşı, kayıtlara geçmeyen 26 muhtemel vaka bulunmaktadır.” şeklinde ekliyor.
Pennsylvania E. Coli Referans Merkezi’nin direktörü Dr. Edward G. Dudley, “E. coli bakterisinin birçok türü mevcut, ancak çoğu insan sağlığı üzerinde olumsuz etkiler yaratmıyor.” demektedir. Ancak bazı türler insanlarda ciddi hastalıklara yol açabilmektedir.
İnsanları etkileyen E. coli türlerinin başında Shiga toksini üreten E. coli (STEC) gelmektedir. Bu tür, genellikle ineklerin bağırsaklarında bulunur ve dana kıyması kaynaklı salgınlarda sıkça görülmektedir. McDonald’s’ın menüsündeki E. coli ağırlıklı salgının kaynağı da bu türe dayanmaktadır.
Dr. Dudley, “Bu bakteriler bir şekilde insan bağırsaklarına ve dışkısına ulaşarak tarım topraklarını kirletebiliyor. Bu nedenle E. coli salgınları genellikle tarım ürünleri ile ilişkilendirilmektedir.” şeklinde açıklıyor. Ayrıca bu bakteri, su kaynaklarını da kirletebilme kapasitesine sahiptir.
CDC’nin salgınları önleme departmanının müdürü Dr. Matthew Wise, E. coli salgınlarından korunmak için yiyecekleri hazırlarken dikkatli olunması gerektiğini vurguluyor. Çiğ et ve tavuk gibi ürünleri diğer yiyeceklerden ayrı tutmak ve bu ürünlerle temastan sonra elleri iyi bir şekilde yıkamak oldukça önemlidir.
Ayrıca, Wise, etlerin ve diğer protein kaynaklarının bakterileri öldürecek kadar yüksek sıcaklıklarda pişirilmesi ve yemeklerin 2 saat içinde buzdolabına kaldırılması gerektiğini belirtiyor.
Eğer yemekleri başkaları hazırlıyorsa, ellerinizi sık sık yıkamak da önemlidir. E. coli, kirli yüzeylerden veya ellerden de bulaşabilmektedir.
Wise, besinlerin çiğ tüketildiğinde veya kuruyemişlerde E. coli ile bulaşabileceğini hatırlatıyor. Üretici ve satıcı firmaların geri çağırma bildirimlerinin dikkatle izlenmesi ve geri çağrılan ürünlerin asla tüketilmemesi gerektiğini vurguluyor.
CDC, E. coli enfeksiyonlarından kaçınmak için genel olarak meyve ve sebzeleri bol su altında yıkamayı, sadece pastörize süt ve meyve suyu tüketmeyi ve çiğ hamurdan kaçınmayı öneriyor. Aynı zamanda, göletlerde ve akarsularda yüzerken su yutmamak da son derece önemlidir.
E. coli bakterisi ile enfekte olan kişilerde, kirli besinlerin tüketilmesinden 3-4 gün sonra ishal, kusma, 38 dereceye ulaşmayan ateş ve karın krampları gibi belirtiler görülebilmektedir.
Bu belirtiler, farklı gıda kaynaklı hastalıkların semptomlarıyla örtüşebilir. Örneğin, sadece ABD’de salmonella bakterisi her yıl 1,35 milyon kişiyi etkilerken, norovirüs 19 ila 21 milyon kişide hastalığa yol açmaktadır. Listeria monocytogenes bakterisi ise yaklaşık 1.600 enfeksiyon üretmektedir.
Case Western Reserve Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden Dr. Robert Bonomo, E. coli enfeksiyonunun teşhisinde önemli bir kriterin, hastaların genellikle kanlı ishal belirtileri göstermesi olduğunu ifade ediyor.
Houston Methodist Hastanesi’nde bulaşıcı hastalıklar uzmanı Dr. William R. Miller, E. coli enfeksiyonuna bağlı çıkan karın ağrısının, genelde diğer besin kaynaklı hastalıklarda görülen ağrılardan daha yoğun olduğunu belirtiyor.
Wise, bu belirtileri taşıyan veya üç günden daha uzun süren ishal yaşayan kişilerin mutlaka bir doktora başvurmalarını tavsiye ediyor. Çoğu insanın 5 ila 7 gün içinde tedavi olmadan iyileşme şansı olmasına rağmen, özellikle 5 yaş altındaki çocuklar ve 65 yaş üzerindeki yetişkinlerde ciddi komplikasyon riski bulunmaktadır.
Shiga toksini üreten E. coli enfeksiyonu yaşayan bireylerin %5 ila 10’unda hemolitik üremik sendrom (HUS) belirtileri ortaya çıkmaktadır. Bu sendrom genellikle 5 yaş altındaki çocuk vakalarında görülebilmektedir.
Doktorlar, bu komplikasyonları izlerken hastaların bol miktarda sıvı almasını sağlamaktadır. Miller, “Enfeksiyonlar genellikle antibiyotikler veya ibuprofen gibi steroid içermeyen anti-inflamatuar ilaçlarla tedavi edilmez, çünkü bu ilaçlar hemolitik üremik sendrom riskini artırabilir.” şeklinde bilgi veriyor.
Dr. Dudley, ishal kesici ilaçların E. coli vakalarında kullanılmasının da önerilmediğini belirterek, “Vücudunuz bakteriyi atmalıdır.” diyor.
(Bu haber, The New York Times’ın “What to Know About E. Coli” başlıklı yazısından derlenmiştir.)
“`
